Osiedle Instytutu Badań Jądrowych

Choć Instytut Badań Jądrowych (od 2011 roku Narodowe Centrum Badań Jądrowych) znajduje się kilkanaście kilometrów na południe, to zbudowane przez nie osiedle ma duży związek z historią polskiej atomistyki.

O budowie zespołu bloków dla pracowników na terenie Anina zdecydowano w latach 50, wraz z powstaniem samego instytutu. To właśnie stąd dojeżdżało wielu specjalistów, którzy działali przy uruchomieniu pierwszego eksperymentalnego reaktora EWA. Posiadanie własnego reaktora było uznawane za wejście do grona krajów nowoczesnych, a inauguracji obiektu towarzyszył premier Józef Cyrankiewicz. W następnych latach powstały reaktory ANNA oraz MARIA, z których ostatni działa do dziś, wytwarzając m.in. wzbogacony uran. Instytut Badań Jądrowych był miejscem wielu eksperymentów z zakresu fizyki jądrowej, a także z zakresu elektryki i nowatorskich metod leczenia wiązkami neutronowymi.

Ciekawe jest również samo osiedle. O tym jak prestiżowy z perspektywy władz był to projekt świadczy, że zaprojektowała go architektoniczna grupa „Tygrysów” odpowiedzialna wcześniej m.in. za Dom Partii przy obecnym Rondzie De Gaulle.

Przez dekady zaniedbane, osiedle straciło wiele ze swojego pierwotnego uroku, choć do dziś uznawane jest przez znawców za wzorcowy przykład PRL-owskiego modernizmu. Dobrą stroną braku remontów jest fakt, że na wielu blokach zachowały się abstrakcyjne mozaiki, jeden ze znaków rozpoznawczych „Tygrysów” oraz oryginalne lampiony i tabliczki z nazwami ulic. W 2019 roku zespół został wpisany został do ewidencji zabytków.

Bibliografia
  1. Andrzejewski Jan, IBJ Wzięty! w:Gazeta Wawerska nr 12/2019 (26)
  2. Korzenie NCBJ: historia Instytutu Badań Jądrowych (1955-1982) https://www.ncbj.gov.pl/historia-ncbj/korzenie-ncbj-historia-instytutu-badan-jadrowych-1955-1982
  3. Czerniawski Jan, Wawer: korzenie i współczesność, Warszawa 2008
Skip to content