W tym miejscu od 1948 roku do swojej śmierci w 1953 r. zamieszkiwał poeta, współtwórca grupy „Skamander”, Julian Tuwim. Jest pamiątką czasów, gdy Anin stanowił „wioskę artystów” i ośrodek żywego życia kulturalnego.
Początek artystycznej historii Anina rozpoczyna się podobnie jak całe nowoczesne dzieje tego rejonu – od budowy linii kolejowej, która przybliżyła go mieszkańcom przeludnionej stolicy. W poszukiwaniu zieleni i korzystniejszego klimatu posiadłości budowało tu sobie wielu członków warszawskiej inteligencji. W latach międzywojennych Anin zamieszkiwał szereg znanych artystów m.in. aktorka i członkini ruchu oporu Mirosława Ćwiklińska, Jerzy Zaruba, Ferdynand Ossendowski czy Konstanty Ildefons Gałczyński, który Wawrowi i Aninowi poświęcił kilka swoich wierszy. Szczególnie popularna była „Willa Pod Kogutkiem” należąca do aktora Antoniego Fertnera, gdzie bywali m.in. Eugeniusz Bodo, Leopold Staff, a także jego młodszy przyjaciel – Julian Tuwim.
Po zakończeniu II Wojny Światowej Tuwim wrócił do Polski, gdzie nowe władze otoczyły go opieką. W 1948 roku otrzymał willę przy ul. Zorzy 19, gdzie spędzał długie miesiące wraz z żoną, siostrą Ireną oraz przybraną córką Ewą. Często zapraszał tam swych przyjaciół m.in. Staffa, czy Mieczysława Jastruna. O popularności domu świadczy anegdota: pewnego dnia Jerzy Zaruba zaprosił do siebie gości, którzy jednak po przybyciu nie zastali go w domu. Szybko doszli do wniosku, że malarz musi przesiadywać u Tuwima , gdzie oczywiście go znaleźli. Samego pisarza rzadko można było jednak zobaczyć w okolicy, gdyż z wiekiem poeta cierpiał na coraz większy lęk przestrzeni.
Z domem przy Zorzy 19 wiąże się też mroczna tajemnica. Po śmierci pisarza w 1953 został on brutalnie przejęty przez Radę Ministrów. W latach 70 nabył go ówczesny premier Piotr Jaroszewicz. W 1992 roku razem z żoną został w nim brutalnie zamordowany. Okoliczności zabójstwa nadal pozostają zagadką, co jest powodem licznych teorii spiskowych.
Mieszkańcy Anina, pragnąc „odczarować” dom po morderstwie, postanowili upamiętnić słynnego poetę tablicą pamiątkową, odkrytą w 50 rocznicę jego śmierci w 2003 roku. Imię Tuwima nosi również XXVI Liceum Ogólnokształcące, zbudowane częściowo na terenie dawnego ogrodu pisarza.
Bibliografia
- Szymczak Jadwiga, Osiedle Poetów, w: Wawer i Jego Osiedla, pod red. Jana Czerniawskiego, Warszawa 2007
- Wierzchowski Henryk, Anin. Wawer, Warszawa 2004
- Urbanek Mariusz, Tuwim. Wylękniony bluźnierca, Warszawa 2013