Jeden z największych szpitali specjalistycznych w kraju, składający się z 17 klinik, kilku ośrodków badawczych oraz zespołu szkół specjalnych, posiada, zapewne dla wielu zagadkowy, status „pomnika”. Rzeczywiście, CZD jest pomnikiem – być może najbardziej udanym w kraju.
Jego historia sięga pierwszej połowy lat 60, gdy autorka książek dla młodzieży Ewa Szelburg-Zarembina wpadła na pomysł upamiętnienia dzieci zamordowanych w czasie II Wojny Światowej, poprzez budowę szpitala pediatrycznego. W 1965 roku pisarka Seweryna Szmaglewska przedstawiła pomysł swej koleżanki po fachu na obradach Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. Koncept ten wpisywał się zresztą w aktualne trendy – głównym upamiętnieniem tysiąclecia istnienia Polski był ogromny program budowy szkół, czyli tzw. „tysiąclatek” rozsianych po całym kraju.
Proces powstawania szpitala-monumentu trwał jednak bardzo powoli. Dopiero trzy lata później uformowano komitet ds. budowy W projekt zaangażowała się Polonia z całego świata. W 1969 roku ogłoszono konkurs na projekt. Oprócz szpitala, miał on zawierać również szereg placówek badawczo-rozwojowych. Zdecydowano również, że „pomnikowy” charakter będzie podkreślać też adres – część ulicy Żegańskiej, przy której go ulokowano został przemianowany na aleję Dzieci Polskich.
Jeszcze przed otwarciem CZD w 1977 r., dyrektorką zostaje dr. Maria Goncarewicz, która sprawować stanowisko będzie aż do 1990 roku, przekształcając placówkę w jeden z najbardziej cenionych szpitali w kraju. Jedną z jej największych zalet była sieć międzynarodowych kontaktów, dzięki czemu była w stanie zdobywać nowoczesną aparaturę bardzo trudną do uzyskania w ówczesnej Polsce.
Pierwszy etap budowy został ukończony w roku 1977, a w 1979 udzielono pozwolenia na użytkowanie pozostałej części kompleksu w tym 13-piętrowego bloku łóżkowego. Od jego otwarcia CZD obejmowało swą działalnością najmłodszych pacjentów z całej Polski. Tuż obok fundacja aktorki Ewy Błaszczyk uruchomiła w 2013 roku klinikę Budzik przeznaczona dla dzieci w śpiączce.
Bibliografia
- Czerniawski Jan, Wawer: korzenie i współczesność, Warszawa 2008
- Z kart historii Instytutu Matki i Dziecka, red. Aleksander Tulczyński, Warszawa 1998
- Zakładka „Historia IPCZD” na stronie internetowej Centrum Zdrowia Dziecka