Rodzinny Ogród Działkowy „Zerzeń” to największy obszar ogródków działkowych na Wawrze. Na powierzchni 30 hektarów znajduje się 811 działek, użytkowanych do uprawy warzyw, roślin ozdobnych czy w celach czysto rekreacyjnych – jako miejsc miłego spędzenia wolnego czasu w zieleni. Wrażenie robi poziom zadbania części wspólnej, co pokazuje, że społeczność działkowców nadal jest aktywna.
Ogród powstał w 1970 roku na prośbę osób z Wawra i Pragi Południe, które wcześniej stracili swe działki z powodu szybkiej rozbudowy miasta i wchłaniania terenów zielonych. Tradycja ogrodów działkowych są jednak znacznie starsza. Pierwszy z nich powstał w Anglii już w XVIII wieku, a wiek XIX to czas szybkiego ich rozwoju w miastach zachodniej Europy. Powodem była rewolucja przemysłowa, a wraz z nią szybki wzrost miast, które, przeludnione i zanieczyszczone, nie dawały swoim mieszkańcom właściwie żadnego kontaktu w przyrodą. W odpowiedzi na to władze wielu miast m.in. Niemiec, Francji i Anglii, wydzielały tereny na ogrody działkowe dla robotników, które miały poprawić warunki w miastach i, przy okazji, mieć na nich „wychowawczy” wpływ na ich użytkowników.
Największy rozwój ogrodów działkowych przypada na okres PRL-u. Wpisywały się w ówczesną ideę, niedrogiej i alternatywnej formy spędzania czasu dla robotników. W okresie transformacji, ROD-y stały się zagrożone. Często znajdują się one w atrakcyjnych dla deweloperów miejscach, więc presja na ich likwidacje jest bardzo duża. Od lat trwa walka o obronę najstarszego ogrodu działkowego, założonego w 1902 roku, znajdującego się obok stacji metra Racławicka. Ich obrońcy wskazują, że ogródki działkowe nie tylko dostarczają przyjemności ich właścicielom, ale zwiększają też różnorodność biologiczną w mieście i są naturalnymi klinami napowietrzającymi. W ostatnich latach, wraz z rozwojem mody na ekologię i organiczną żywność i uprawy miejskie widać ponowny wzrost popularności ROD-ów wśród młodych ludzi
Bibliografia
- Informacje na stronie ROD „Zerzeń”
- Pawlikowska-Piechotka Anna, Rodzinne ogrody działkowe: tradycja i współczesność, w: Mazowsze. Studia Regionalne, 29/2019